عفت کلام
دشنام عملی زشت و گناه مسلم است و هرگز درخور اهل ایمان و انسان های خدا جو و با وقار و مودب به ادب اسلامی نمی باشد. مقابله به مثل در امثال این مورد كه گناه و زشتی آن مسلم است، نیز شایسته مومن نیست، بهترین برخورد با آدم فحاش بی توجهی كریمانه به او است. قرآن كریم در صفات مومن می فرماید: « وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا»(سوره فرقان آیه72)؛ هنگامی كه با لغو برخورد می كنند، كریمانه از آن عبور می كنند.عصبانی
فحاشی و بد دهنی و هرزه گویی، و بیان كلمات ركیک، یكی از خصایص زشت افراد فاسد، عاجز، ناتوان و بی منطق است . افراد سفیه بی خرد، در برخورد با مردم چون از منطق و كلام درستی برخوردار نیستند و از دادن جواب صحیح عاجز هستند، بی پروا دهان را باز می كنند و زبان خویش را حركت می دهند و با الفاظ ركیک، فحاشی می كنند. افراد جاهل و نادانی كه با كوچكترین بهانه خشمگین شده، به دور از شرم و حیا، فحش و دشنام می دهند. و آبروی دیگران را مورد هجوم قرار داده و از بین می برند.
فحش دادن و دشنام عملی زشت و گناه مسلم است و هرگز درخور اهل ایمان و انسان های خدا جو و با وقار و مودب به ادب اسلامی نمی باشد. مقابله به مثل در امثال این مورد كه گناه و زشتی آن مسلم است، نیز شایسته مۆمن نیست، بهترین برخورد با آدم فحاش بی توجهی كریمانه به او است. قرآن كریم در صفات مومن می فرماید: « وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا»(سوره فرقان آیه72) ؛ هنگامی كه با لغو برخورد می كنند، كریمانه از آن عبور می كنند.
حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) فرمود: بهشت بر فحاش و هرزه گوى کم حیائى که باک ندارد چه میگوید و چه مىشنود حرام است.
عمران بن نعمان نقل کرده است: حضرت صادق(علیه السلام) دوستی داشت که همیشه همراه حضرت بود. روزی در رکاب امام در بازار کفاش ها می رفتند و غلام این شخص که اهل «سند» بود، به دنبالش می رفت، همین طور که می رفتند، آن شخص به عقب سرش نگاه کرد و غلام خویش را ندید. چند بار برگشت و نگاه کرد، باز او را نیافت. خیلی عصبانی و ناراحت شده بود، ناگهان مشاهده نمود که غلام با سرعت می آید (گویا مغازه یکی از کفاش ها نظر غلام را جلب کرده و مدتی در آنجا به نظارت ایستاده بود). وقتی غلام نزدیک شد، یار امام به آن غلام گفت: کجا بودی مادر فلان؟ حضرت تا این کلام را شنید از تعجب دست به پیشانی زد و فرمود: سبحان الله مادرش را به زنا متهم می کنی؟ من خیال می کردم تو خوددار و پارسایی! و اکنون می بینم که ورع و پارسایی نداری!
عرض کرد: قربانت گردم مادرش زنی است از اهل «سند» و مشرک است. حضرت فرمود: مگر نمی دانی که هر ملتی برای خود ازدواجی دارد؟ از من دور شو دیگر نمی خواهم با تو باشم. حضرت این را فرمود و از آن مرد دور شد.
عمران بن نعمان به نقل از این داستان می گوید: «دیگر هرگز حضرت را با آن مرد ندیدم که راه برود و همنشین باشد.»(اصول کافی، ج 4، ص 16 )
آتش گناه
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله:
قالَ رَسُولُ اللّه صلی الله علیه و آله: سِبابُ المُۆمِنِ فُسُوقٌ وَ قَتالُهُ كُفرٌ وَ أَكلُ لَحمِهِ مِن مَعصِیَةِ اللّهِ. (بحارالانوار 75: 255 ح 39. )
رسول اكرم صلی الله علیه و آله فرمود: فحش دادن به مۆمن فسق و فجور است و كشتن او كفر است و خوردن گوشت او (با غیبت كردن) گناه و نافرمانى خداست.
امام باقر علیه السلام:
إنَّ اللّهَ یُبغِضُ الفاحِشَ المُتَفَحِّشَ؛ خداوند، دشنام گوى بدزبان را دشمن مى دارد. (گزیده تحف العقول، ح157)
امام صادق(علیه السلام) فرمود: «فحش دادن ظلم است و ظالم در آتش دوزخ قراردارد.»(1)
- پیامبر(صلی الله علیه و آله)- فرمود: «خداوند بهشت را حرام كرده بر هر دشنام دهنده بی آبروی بی حیائی كه از آنچه می گوید و از آنچه به او گفته می شود باكی ندارد و متأثر و ناراحت نمی شود.» (2)
حضرت صادق (علیه السلام) فرمود؛ از نشانههائى که ثابت میکند شیطان در نطفه فردی شرکت دارد. این است که او فحاش باشد و باکى نداشته باشد که چه مىگوید و چه میشنود
- و نیز فرمود: «هرگاه شخصی را دیدید كه نسبت به آنچه می گوید یا درباره او گفته می شود بی مبالات و بی تفاوت است پس همانا او یا زنازاده است و یا شیطان شریک او بوده است.»(3)
- و نیز فرمود: «فحش به مۆمن مانند نزدیک شدن به مرگ است.»(4)
- همچنین فرمود، فحش به مۆمن فسق، و جنگ با او كفر است.»(5)
بهشت بر این فرد حرام است - قال رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله إِنَّ اللَّهَ حَرَّمَ الْجَنَّةَ عَلَى کُلِّ فَحَّاشٍ بَذِی قَلِیلِ الْحَیاءِ لَا یبَالِی بِمَا قَالَ وَ لَا مَا قِیلَ فِیه.
حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) فرمود: بهشت بر فحاش و هرزه گوى کم حیائى که باک ندارد چه میگوید و چه مىشنود حرام است. (ارشاد القلوب ج1 ص143 )
شرکت شیطان در نطفه فحاش
-وَ قَالَ الصادق (علیه السلام) مِنْ عَلَامَاتِ شِرْکِ الشَّیطَانِ الَّذِی لَا شَکَّ فِیهِ أَنْ یکُونَ الرَّجُلُ فَحَّاشاً لَا یبَالِی مَا قَالَ وَ لَا مَا قِیلَ فِیهِ فَإِنَّهُ لُعِبَ بِه.
حضرت صادق (علیه السلام) فرمود؛ از نشانههائى که ثابت میکند شیطان در نطفه فردی شرکت دارد. این است که او فحاش باشد و باکى نداشته باشد که چه مىگوید و چه میشنود. (ارشاد القلوب ج1 ص143)
بدترین بندگان خدا
- وَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله) مِنْ شَرِّ عَبِیدِ اللَّهِ مَنْ یکْرَهُ مُجَالَسَتُهُ لِفُحْشِه.
حضرت رسول فرمود: شرورترین بندگان خدا کسى است که مردم بواسطهى فحاشى او خوش ندارند که هم مجلسش باشند (ارشادالقلوب، ج1 ص143)
نکته آخر :
یادمان باشد کلمه به کلمه حرف های ما ثبت و ضبط می شود و باید پاسخگوی تک تک آن ها باشیم ، یادمان باشد جوری صحبت کنیم که فردای قیامت از الفاظی که از دهانمان خارج شده شرم زده و سرافکنده نشویم .
یادمان باشد با فحاشان و بی پروایان که هر لفظی را به راحتی بر زبان جاری می کنند همنشین نباشیم که این عمل شنیع خواه ناخواه بر ما هم تأثیر خواهد گذاشت و یادمان باشد که شأن ما والاتر از آن است که با به زبان آوردن چنین کلماتی خود را خوار و خفیف کنیم.
«مواظب گفتارمان باشیم که تبدیل به کردار ما می شود.»
پی نوشت ها:
1-كافی، ج2، ص325، وسائل، ج11، ص330
2و 3- كافی، ج2، ص323، تحف العقول، ص416
4-كافی، ج2، ص359، وسائل، ج8، ص611
5-كافی، ج 2، ص360
منبع: