مشکات

در سالی که قحطی شده بود و مردم زانوی غم بغل گرفته بودند، عارفی غلامی را دید که شادمان است. به او گفت: چطور در چنین وضعی شادی می کنی؟ 

غلام: من غلام اربابی هستم که چندین گَله دارد و تا وقتی برای او کار می کنم روزی مرا میدهد، پس چرا غمگین باشم وقتی به او اعتماد دارم؟

عارف میگوید: از خودم شرم کردم که یک غلام به اربابی با چند گوسفند توکل کرده و غم به دل راه نمی دهد و من خدایی دارم که مالک تمام دنیاست و نگران روزی خود هستم.!

📕 امام باقر(ع): موقع نماز، مثل بندۀ گنهکاری که مولایش می‌خواهد او را تنبیه کند، در مقابل خداوند بایست! 
📚 این ادب نماز است؛ حتی اگر گناهی نکرده باشی!

💠 مؤدب بودن نمازگزار در محضر پروردگار عالم از مسائلی است که اهل‌بیت(ع) به آن خیلی اهمیت داده‌اند‌ و توصیه‌های بسیاری برای رعایت ادب نماز با ذکر جزئیات بیان فرموده‌اند. 

💠 به عنوان نمونه، امام رضا(ع) در این‌باره می‌فرماید: «اگر خواستی نماز بخوانی، با کسالت برای نماز بلند نشو؛ با چُرت نماز نخوان، با عجله نماز نخوان بلکه با سکون و وقار نماز بخوان… 
💠 وقتی خواستی سرِ نماز در مقابل پروردگارت بایستی، مثل بندۀ گنهکاری که مولایش می‌خواهد او را تنبیه کند، در مقابل خداوند بایست (این ادب نماز است؛ حتی اگر گناهی نکرده باشی). قدم‌هایت را صاف و محکم قرار بده، نفس خودت را اذیت کن، به این‌طرف و آن‌طرف نگاه نکن، با ریش و سایر جوارح خودت بازی نکن، انگشت‌هایت را نشکن، و بدنت را نخاران، به دماغ و لباست دست نزن و بازی نکن، 

همیشه در طول نماز مادامی‌که در حالت ایستاده هستی نگاهت به محل سجده باشد. با طمع، و خوف و رغبت نماز بخوان.» (فقه الرضا(ع)/101)

💠 امام محمد باقر(ع) هم در روایت مشابهی می‌فرماید: «وقتی برای نماز ایستادی… با دست و سر و ریش خودت بازی نکن… و خمیازه نکش و با کشیدن دست‌ها رفع خستگی نکن… 

یک‌بار روی این‌پا و یک‌بار روی پای دیگر تکیه نکن و روی هر دو پا تکیه کن، دو پا را به هم نچسبان و زیاد هم از همدیگر باز نکن و در سجده دو ساعد(ساق دست) خود را روی زمین پَهن نکن (به زمین نچسبان) و انگشتان خود را تا نکن تا صدای شکستن آنها بلند شود چون همۀ این کارها موجب نقصان نماز می‌شوند و با کسالت برای نماز بلند نشو و با چُرت و حالتِ سنگینی، نماز نخوان!» (کافی/ج3/ص299)

💠 چرا اهل‌بیت(ع) به رعایت این جزئیات در آداب نماز خواندن تأکید فرموده‌اند؟ 

به خاطر اینکه رعایت ادب در مقابل پروردگار خیلی مهم است و اهل‌بیت(ع) خواسته‌اند ادب نماز خواندن را به ما یاد بدهند. اگر ما ادب نماز را رعایت کنیم، عظمت خدا به مرور در دل ما می نشیند، و آنگاه آن ارتباط شیرین با خدا برقرار می شود.
ادامه_دارد…
📚 چگونه_یک_نماز_خوب_بخوانیم؟ / علیرضا پناهیان/ ص97

 ✅پرسش:
چرا زماني که نمازميخوانیم، به ياد خيلي چيزها می افتیم؟

🌺پاسخ:
در کتاب زمزم عرفان از قول آيت الله بهجت (ره) نقل شده که فرمودند:
🔹افکاري که به ذهن انسان خطور مي کند، يا با اختيار انسان است يا در اختيار انسان نيست؛ آنچه در نماز مهم است، بايد سعي کنيد به اختيار خود، فکرتان را به جاي ديگر منصرف نکنيد؛ اما اگر بدون اختيار باشد، ايرادي نيست و به محض توجه، دوباره بر نماز متمرکز شويد، تا کم کم در طول نماز حواستان جمع باشد.
🖊نکته مهم اين است که توجه داشته باشيم «کساني که نماز را با حضور قلب مي خوانند، يک دفعه به اين مقام نرسيده اند»؛ بلکه به تدريج مراحل کمال را پشت سر گذاشته اند تا به آن درجه عالي نايل گشته اند. پس بايد نماز را در هر حال و در هر شرايط و شکل ممکن خواند؛ ولي به تدريج در کسب حضور قلب بيش تر همت گماشت که رسيدن به کمال، امري تدريجي است.

 🌸از امام رضا(ع) نقل شده که فرمود:
رسول خدا(صلوات الله علیه و آله و سلم) فرمود:

نسبت به پدر و مادر نیکوکار باش تا پاداش تو بهشت باشد ولی اگر عاق آنها شوی جهنمی خواهی بود.

اصول کافی، ج 2، ص 348

✅ نقش‌ها در دنیا تقسیم شده / بگرد نقشت را پیدا کن!
💠 حضرت زهرا ـ‌سلام‌الله‌علیها‌ـ در بخشی از دعای خود خطاب به خداوند عرضه می‌دارند “اللَّهُمَّ فَرِّغْنِی لِمَا خَلَقْتَنِی لَهُ؛ خدایا به من فرصت بده تا به آنچه که تو من را به خاطر آن خلق کردی بپردازم.” (مهج الدعوات/141) معلوم می‌شود هر کسی در این دنیا یک نقشی دارد. نقش‌های این دنیا تقسیم شده است و کسی نمی‌تواند نقش دیگری را بگیرد.
💠مثلاً برای یک پدری، یا برای یک مادری، خدا این نقش را در نظر گرفته که “ببین، تو خودت هیچی نمی‌شوی، بنا است بچه‌ات یک چیزی بشود. تمام زحمات تو به این‌جا می‌رسد که بچه‌ات به یک جایی برسد.” در کار گلاب و گل، حکم ازلی این بود/ آن شاهد بازاری، وین پرده‌نشین باشد. گل را نمایش می‌دهند و همیشه در معرض دید است، امّا گلاب را در شیشه می‌ریزند و در پَستو می‌گذارند و گاهی که می‌خواهند استفاده کنند دم دست می‌آورند و دوباره در پَستو می‌گذارند. 
✅ علت اصلی عداوت‌ها، حسادت‌ها و رقابت‌های نادرست
💠 اگر ما این اصل را نپذیریم که “خداوند برای هر کدام از ما نقشی قائل شده است"، همیشه در حال سرگردانی بین شکست‌‌ها و پیروزی‌های خیالی به سر خواهیم برد. همیشه بین رقابت‌ها، حسادت‌ها و عداوت‌ها سرگردان خواهیم بود. همیشه باید حسرت و غصه گذشته را داشته باشیم و آرزوهای الکی و بی‌ارزش برای آینده، سرگردانمان کند.
✅حسرت ما در قیامت به خاطر اینست که نقشمان را ایفاء نکردیم 
💠 روز قیامت اگر معلوم شود که آدم نقش خودش را ایفا نکرده است، خیلی حسرت می‌خورد. در روز قیامت خدا می‌فرماید: می‌دانی تو را برای چه ساخته بودم؟ می‌دانی عمرت را برای چه چیزی هرز دادی؟! 
✅گاهی نقش شما برخلاف استعدادهای شما هست. 
💠گاهی خدا به یک مادری این نقش را می‌دهد که “تو بچه‌هایت را تربیت کن"، گرچه ممکن است آن مادر دلش بخواهد و استعدادش را هم داشته باشد که در فلان زمینه به فلان جا برسد. خیلی اوقات خانم‌ها حاضر نیستند نقش خودشان را بپذیرند. مثلاً نقشی که خدا برای او تعیین کرده، تربیت بچه است، امّا به بهانه‌های مختلف نقشِ خودش را نمی‌پذیرد، می‌گوید: “نه، اینجوری من استثمار می‌شوم! “
💠 این بحث مال همه است، زن و مرد ندارد. و هر کسی برود در دایره هوس، از نقش خودش خارج می‌شود و نقش خودش را گم می‌کند. نقش خودش را پیدا نمی‌کند.
✅ همۀ عالم می گویند براساس استعدادت عمل کن! حضرت زهرا(س): می‌فرماید براساس نقشت عمل کن! 
💠همه دنیا می‌گویند: “براساس استعداد خودت عمل کن “؛ امّا زهرای اطهر ـ سلام‌الله‌علیها ـ در این دعا به ما می‌فرمایند: “طبق نقشی که خداوند برایت معین کرده است، عمل کن. طبق نقشه‌ای که خدا برایت کشیده است، عمل کن. “حتی ممکن است که نقش تو، با استعدادهای تو مطابق و سازگار نباشد، که استعداد آن را باید از خداوند طلب کنی؛ و البته خدا هم به تو خواهد داد.مثلاً در مورد علامه طباطبایی نقل شده است که اوایل طلبگی، درس‌های حوزه را خوب متوجه نمی‌شدند، توسل کردند و خداوند به ایشان عنایت فرمود. اگر قرار بود طبق استعداد عمل کنند و می‌گفتند که طلبگی مطابق استعداد ما نیست، به این مقام نمی‌رسیدند. اما صبر کردند و خداوند استعدادش را به ایشان عنایت فرمود.
✅ نور فاطمی در وجود امام زمان(عج)، همان نقش خاص حضرت زهرا(س) در خلقت است
💠نقشی که زهرای اطهر ـ‌سلام‌الله‌علیها‌ـ در عالم هستی داشتند، نقش بی‌نظیری است. این نقش به هیچ زن و به هیچ مردی داده نشده است. مثلا وجود حضرت زهرای اطهر ـ سلام‌الله‌علیها ـ در همۀ امامان ما مؤثر بوده است. رسول خدا (ص) خطاب به زهرای اطهر می‌فرمودند: “یا فاطمة أبشِری فَانَّ المَهدی مِنکَ ” مهدی از توست. (میزان الحکمه/ ۱۱۶۲/۱) آن نوری که از فاطمه زهرا(س) در وجود امام زمان(ع) ما هست، نقش خاص و پنهان فاطمه زهرا(س) را نشان می‌دهد.
استاد پناهیان