مشکات

​

در احوالات خواجه نصیر الدین طوسی نوشته‎اند که ایشان « آنچنان به تحصیل علوم عقلی و دینی علاقه داشت که شبها کمتر به خواب می رفت و کتب متنوع و گوناگون در نزد خود می گذاشت و اگر از یکی خسته می شد، به دیگری می پرداخت و برای آنکه کسالت را از خود دور سازد، همیشه شبها نزد خود آب داشت و با آن رفع کسالت و خواب می کرد. 

 و در این شبها و مواقع بود که به کشف معظلات و مشکلات علمی فائق می آمد واز شدت فرح و انبساطی که در آن حالت به وی رخ می‎داد فریاد می‎زد «اَین ابناء الملوک من هذه اللّذّه» کجا فرزندان پادشاهان چنین لذتی را می برند.» ()

ارادات و عشق وافر علما به مقوله علم آموزی بحدی بوده است که بعضا در عین فقر شدید نیز، تحصیل دانش را رها ننموده ، بلکه با همت مثال زدنی، به کسب علم پرداخته اند.

 درباره ملا صالح مازندرانی نقل شده است که « ایشان دچار فقر و تنگدستی شدیدی بود اما با وجود فقر شدید علاقه‎ وافری به تحصیل علوم دینی داشت.

در یکی از مدرسه‎های علمیه‎ شهر اصفهان ساکن شده بود و شبها برای مطالعه به بیت الخلاء می رفت و تا مدت مدیدی از شب گذشته در روشنائی چراغ آن مطالعه می کرد.

 نوشته اند زمانی آنقدر تنگدست بود که از فرط کهنگی لباس، خجالت می کشید وارد مجلس درس علامه مجلسی (ره) شود و در بیرون پشت در می نشست و مسائل درس را بر روی برگ چنار می نوشت، اما با همه‎ این سختیها، در راه تحصیل استقامت کرد تا جایی که یکی از شاگردان برجسته علامه شد و مرتبت خاصی نزد ایشان یافت و از بزرگترین علمای عصر خود گردید.»)

علاقه محدث قمی، صاحب مفاتیح الجنان به مطالعه کتب و تحصیل علم نیز یکی از موارد قابل تامل در این زمینه می باشد « ایشان آنچنان به فرا گرفتن علم و نشر آن اهتمام و علاقه داشتند که فرزند ‎ایشان نقل می‎‎کند:«در اول کودکی هر وقت که با مرحوم والدم از شهر خارج می‎شدیم ایشان از اول صبح تا به شام مشغول نوشتن و مطالعه بودند.»

 و دیگران نیز از ایشان نقل کرده‎اند: که دائما و حتی در مسافرتها مطالعه و کتابت و تألیف ایشان ترک نمی‎شد و در کنار آن به تعلیم معارف دین نیز به دیگران می‎پرداختند. از این روست که چنین آثار ارزشمند‎ی از خود به یادگار گذارده‎اند.

با این وصف می توان گفت، فرهنگ علم آموزی و شوق به تحصیل دانش به عنوان یکی از مولفه ها و عناصر بنیادین پیشرفت یک مجموعه یا کشور، در طول تاریخ حوزه های علمیه نهادینه گردیده و علیرغم تاثیر پذیری از مقتضیات و زمان و مکان و فراز و فرودهایی که با آن مواجه شده است، هنوز نیز در میان طالبان علم وجود داشته، اما نیازمند تقویت و فرهنگ سازی گسترده می باشد.

منبع :

http://hozeh.tebyan.net/newindex.aspx?pid=234668

​

​